Help! mijn hond vertoont rijgedrag!

  • Home
  • Blog
  • Help! mijn hond vertoont rijgedrag!
  • 10/12/2025
  • Saskia Hilverink

 

Wat betekent het als een hond rijgedrag vertoont?

Wanneer een hond, dit kan een reu maar ook een teef zijn van alle leeftijden, rijgedrag laat zien (op mensen, andere honden, speelgoed, kussens), wordt dit vaak ten onrechte bestempeld als “oversext” of hormonaal gedrag. In werkelijkheid is dat bijna nooit de oorzaak.
In de meeste gevallen gaat het om overprikkeling: de hond heeft teveel spanning opgebouwd en weet niet goed hoe hij daarmee moet omgaan.

Rijgedrag is dan een stresssignaal. De hond probeert via herhalende, ritmische bewegingen zijn eigen spanning te reguleren, een soort “ontlading” om juist tot rust te komen.
Het is dus geen dominantie, geen seksuele drift, maar een manier om controle te krijgen in een stressvolle of té drukke situatie.
En castratie is zeker niet de oplossing voor dit gedrag!...
 

Waarom doet een hond dit?

  • Te veel prikkels (drukke wandeling, bezoek, spel dat te wild werd)

  • Te weinig rust of slaap

  • Onzekerheid of spanning

  • Moeite met emoties reguleren (bijv. frustratie, opwinding)

  • Te weinig voorspelbaarheid of structuur

Rijgedrag is dus een symptoom, geen probleem op zichzelf.

Tijdens huisbezoeken en trainingen hoor ik vaak dat een hond “rijgedrag” vertoont. Veel mensen maken zich zorgen of denken dat hun hond overspannen of zelfs “oversext” is.
Maar zodra ik uitleg geef over wat dit gedrag werkelijk betekent, wordt al snel duidelijk dat er vaak te veel wordt ondernomen met de hond, of dat de lat simpelweg te hoog wordt gelegd.
De meeste honden hebben het best zwaar, ze staan de hele dag aan, of er worden de hele dag opdrachten gegeven wat de hond van ons moet doen.

Iedereen wil graag een “perfecte hond” één die alles kan, altijd luistert en zich precies zo gedraagt als we voor ogen hebben...
Alleen: de perfecte hond bestaat niet. Elke hond is een individu met eigen grenzen, energie, gevoeligheden en leertempo. En dat verdient respect.

Een belangrijke valkuil is de periode tussen 6 en 9 maanden. Dat is een fase waarin veel eigenaren denken dat de hond “het nu wel moet kunnen” omdat hij lichamelijk groter wordt.
Maar het brein is op die leeftijd nog lang niet volwassen. De impulscontrole is laag, de hormonen spelen op, en prikkels komen veel harder binnen.
Juist in deze periode zie je vaker overprikkeling, en daarmee ook rijgedrag.
 

Wat betekent rijgedrag nu echt?

Wanneer een hond rijgedrag laat zien (op mensen, honden of objecten) denken we al snel aan dominantie of seksualiteit. In werkelijkheid is dit bijna nooit de oorzaak.
Rijgedrag is meestal een teken van stress, spanning of overprikkeling.
De hond gebruikt dit gedrag om zichzelf te reguleren: het ritmische bewegen helpt hem spanning kwijt te raken en weer tot rust te komen.

Het is dus geen slecht gedrag, geen ongehoorzaamheid en geen teken dat de hond de baas wil zijn.
Het is een signaal dat de hond het moeilijk heeft.
 

Hoe kun je je hond helpen? Rust en ontspanning zijn de basis

Een hond die regelmatig rijgedrag laat zien, geeft aan dat er meer ontspanning en herstelmomenten nodig zijn.
Dit zijn effectieve manieren om spanning te verlagen:

 Geef voldoende slaap en echte rust

Honden hebben 14 tot 18 uur slaap per dag nodig. Pups en jonge honden soms zelfs meer!
Rust is geen luxe, maar een levensbehoefte. Plan momenten waarop de hond niets hoeft.
Bied ze een rustige, veilige plek aan waar ze echt in slaap vallen, geen korte hazeslaapjes.

Kauwen

Kauwen werkt kalmerend en helpt spanning af te voeren. Denk aan:

  • Kauwstaven

  • Een gevulde Kong

  • Kauwspeeltjes
    Let wel op dat het veilig is, en de hond er niet alleen mee wordt gelaten!

Likken

Likgedrag heeft een ritmische, rustgevende werking.

  • Likmat

  • Gevulde Kong met zacht voer

Neuswerk en snuffelen

Snuffelen zet honden direct in een lagere staat van opwinding.

  • Snuffelmat

  • Voertje-zoek spelletjes

  • Snuffelwandelingen op een laag tempo

Mentale stimulatie (maar rustig en kort, liever 3 keer 5 minuten dan een kwartier achter elkaar)

Laat de hond denken in plaats van rennen.

  • Korte hersenwerkjes

  • Eenvoudige trainingsopdrachtjes

  • Puzzelspelletjes

Momenten van níks

Misschien wel het belangrijkste: bouw dagelijks momenten in waarop de hond absoluut niets hoeft.
Geen training, geen prikkels, geen verwachtingen.
Gewoon liggen, slapen, kauwen, snuffelen of zachtjes aanwezig zijn. Dat is waar herstel plaatsvindt.

Samengevat

Rijgedrag is geen teken van dominantie of seksualiteit, maar een uiting van overprikkeling en een poging om tot rust te komen.
Kijk goed naar de behoeften van je hond, denk aan rust, herstel, voorspelbaarheid en ontspanning.  
Werk hier aan, want zo help je hem zich veiliger en evenwichtiger te voelen.

Hebben jullie thuis een hond die dit gedrag vertoont, en je zou graag willen weten hoe dit aan te pakken?
Neem dan eens contact op, dan gaan we samen aan de slag!

Saskia