Bijtincidenten tussen honden en kinderen: een wetenschappelijk onderbouwd overzicht
Honden kunnen waardevolle metgezellen zijn voor kinderen, maar helaas komen bijtincidenten voor die zowel fysiek als psychisch ingrijpende gevolgen kunnen hebben. In Nederland worden jaarlijks ongeveer 150.000 mensen door honden gebeten, waarvan een aanzienlijk aantal kinderen. Hoewel het aantal dodelijke slachtoffers laag is, zijn de gevolgen voor de betrokkenen vaak ernstig.
Risicofactoren en oorzaken
Kinderen zijn kwetsbaarder voor hondenbeten vanwege hun beperkte vermogen om gevaar te herkennen en hun onvoorspelbare gedrag. Jongere kinderen, vooral onder de 5 jaar, worden vaker gebeten, vaak in het gezicht of de nek, omdat ze kleiner zijn en zich op ooghoogte met de hond bevinden.
Daarnaast kunnen kinderen onbedoeld pijn veroorzaken door trekken aan de vacht of oren, wat bij honden kan leiden tot defensief gedrag. Zorg ten alle tijde ervoor dat een hond de mogelijkheid heeft om weg te lopen naar een veilige plek waar kinderen geen toegang hebben.
Een studie in Nederland toonde aan dat 77% van de bijtincidenten plaatsvond met een hond die het kind kende, en 65% gebeurde thuis. Dit benadrukt het belang van toezicht en educatie, zelfs in vertrouwde omgevingen. Kies altijd voor veiligheid, kun je geen toezicht houden, hoe kort ook, houd kind en hond dan gescheiden.
Hoewel bepaalde rassen zoals pitbulls en rottweilers vaker betrokken zijn bij ernstige incidenten, kunnen alle honden bijten als ze zich bedreigd voelen of pijn ervaren.
Het is een misverstand om te denken dat alleen zogenaamde 'hoog-risico' rassen gevaarlijk zijn. Wel is het zo, dat deze honden door hun kracht zwaardere verwondingen veroorzaken als ze bijten.
Fysieke en psychische gevolgen
Fysieke verwondingen variëren van oppervlakkige bijtwonden tot ernstige schade aan spieren, zenuwen en botten. In sommige gevallen zijn plastisch chirurgische ingrepen noodzakelijk. Bijvoorbeeld, tussen oktober 2021 en juli 2023 werden er in Nederland ongeveer honderd ernstige bijtincidenten geregistreerd, waarbij 44% van de slachtoffers jonger dan 8 jaar was. Veel van deze incidenten leidden tot langdurige medische behandelingen.
Naast lichamelijke letsels kunnen kinderen ook psychisch letsel oplopen. Posttraumatische stressstoornis (PTSS), angst, depressie en sociale isolatie komen voor bij kinderen die door honden zijn gebeten. Een overzichtsstudie wees uit dat PTSS vaak voorkomt, maar vaak niet wordt herkend door zorgprofessionals. Onbehandelde trauma's kunnen de kwaliteit van leven en de ontwikkeling van het kind ernstig beïnvloeden.
Preventie en educatie
Preventie is essentieel. Onderzoek toont aan dat educatieprogramma's voor basisschoolkinderen effectief zijn in het verminderen van de ernst van hondenbeten. In een studie tussen 2014 en 2018 werden kinderen die deelnamen aan een veiligheidscursus minder vaak ernstig gebeten dan voorheen. Bijvoorbeeld, het percentage ernstige verwondingen daalde van 26% naar 8%.
Daarnaast is het belangrijk om kinderen vanaf jonge leeftijd bewust te maken van veilig gedrag rond honden. Dit omvat het leren herkennen van signalen van ongemak bij honden, zoals grommen of wegkijken, en het vermijden van plotselinge bewegingen of aanrakingen.
Conclusie
Hoewel honden vaak als veilige en liefdevolle huisdieren worden beschouwd, kunnen ze in bepaalde omstandigheden bijten, vooral wanneer ze zich bedreigd voelen of pijn hebben. Het is cruciaal om kinderen te onderwijzen over veilig gedrag rond honden en om altijd toezicht te houden, zelfs bij bekende huisdieren. Een combinatie van educatie, bewustwording en verantwoord huisdierbezit kan helpen bij het voorkomen van bijtincidenten en het beschermen van zowel kinderen als honden.
Voorlichting op basisscholen samen met Uba.
Gelukkig is er ook goed nieuws: preventie werkt. Educatieprogramma’s op scholen blijken effectief. Kinderen die geleerd hebben hoe ze veilig met honden moeten omgaan, lopen minder risico op ernstige verwondingen. En dat is precies waar ik me voor inzet.
Samen met mijn therapiehond Uba, goedgekeurd door Dogswork, geef ik voorlichting op basisscholen.
Kinderen leren niet alleen de theorie, maar oefenen ook met Uba op een speelse en veilige manier.
Zo bouwen we aan vertrouwen, respect en begrip – van twee kanten.
Want voorkomen is altijd beter dan genezen, en elke beet is er 1 teveel!
Wil jij ook voorlichting op school of ben je benieuwd naar wat wij doen? Neem gerust contact op!
Saskia en Uba
Reageer